Nr. 37 september - oktober 2009

Op 30 mei voerde Chris Burden een Beam Drop uit in het Antwerpse Middelheim: tientallen stalen balken werden van veertig meter hoogte verticaal in een put cement gedropt, met een kolossale sculptuur als eindresultaat. In de schaduw van dit spektakel werden echter ook een aantal schaalmodellen van bruggen en zelfs video's van Burdens vroegste performances getoond. Niet toevallig, want Beam Drop is een synthese van Burdens artistieke traject.

Vrouwen: ik hield van de kleuren van hun kleding; van de manier waarop ze liepen; van de wreedheid in sommige van de gezichten; af en toe de bijna zuivere schoonheid in een ander gezicht, een en al betoverend vrouwelijk. We konden niet aan ze tippen: ze planden veel beter en waren beter georganiseerd. Terwijl de mannen naar de football-wedstrijd zaten te kijken of bier dronken of kegelden, zaten zij, de vrouwen, over ons na te denken, ze verdiepen zich erin, ze bekijken het van alle kanten en ze be-slissen - of ze ons zullen accepteren, afdanken, omruilen, vermoorden of gewoonweg in de steek zullen laten. Uiteindelijk deed het er nauwelijks toe; wat ze ook deden, we kwamen eenzaam en geschift aan ons eind. (Bukowski, Vrouwen, 1979: 205)

Op een van de bekendere werken van de Amerikaanse kunstenaar Richard Prince zien we een cowboy, met hoed en boots, elegant dansend met zijn lasso. Achter hem ligt de weidse, indrukwekkende vlakte van het Amerikaanse Westen. In één beeld vat Prince de essentie van de archetypische manier waarop de fotografie Amerika uitgebeeld én verbeeld heeft.

in de spiegel neem ik soms alvast de pose aan

voor de foto op de achterkant

['Smalfilm', Spinvis, Spinvis, Excelsior, 2002.]

Een omkaderende zaaltekst bij een tentoonstelling is een erg fragiel gegeven waarmee niet altijd met evenveel zorg en tact wordt omgesprongen. Dat hedendaagse kunst zelden onmiddellijk begrepen kan worden, is waarschijnlijk een van haar grote kwaliteiten in een wereld van hapklare consumptiebrokken. De vraag is hoe je daar als tentoonstellingsmaker mee omgaat.

Er is in elk geval één positieve bijwerking aan alle migratiestromen. Wij westerlingen worden door kunstenaars met gemengde achtergrond al eens sneller in beeld gebracht als buitenstaanders in eigen land. Dat het in film niet altijd zo plat hoeft als Borat toont Cherien Dabis' geschakeerde inwijkelingsportret Amerrika. Al wringt er ook hier iets aan de lichte toon van de prent. Die lijkt voor dit soort cinema wel verplicht. Waarom?

Toenmalig Vlaams minister van cultuur Bert Anciaux legde op 12 april van dit jaar in aanwezigheid van dolenthousiaste camera's en een handvol celebrity's de eerste steen van het Vlaams-Marokkaanse culturenhuis Daarkom. Die steenlegging vormt zonder twijfel een buitenkans voor cultuurminnend Vlaanderen, want in de creatie van dat huis ligt een nieuw theatraal genre verborgen: het postkoloniale drama. Een prelude op wat niet zal zijn, aan de hand van Marokko's mooiste prentbriefkaart: de riad.

Een goede opera achtervolgt je op weg naar huis, een slechte ben je tijdens het applaus al vergeten. Aan het woord is Aviel Cahn, de flamboyante intendant van de Vlaamse Opera die sinds 1 januari op verfrissende wijze de scepter zwaait over het huis. De laatste jaren lijkt het hele genre het stof uit de haren geschud te hebben. Maar wat betekent dat dan, een goede opera? Gaat het om de interpretatie van de regie, de balans tussen muziek en beeld, of toch vooral om het zingen zelf?