Met een omzet van 41 miljoen in 2012 blijft de Belgische game-industrie een sector die groeit en constant in beweging is, maar zijn hoogtepunt nog lang niet heeft bereikt. Een droom voor ondernemers? Niet in ons land. Investeerders en bedrijfsleiders kampen met het moeilijke financiële klimaat in België. Willen gamebedrijven blijven overleven, dan moet de overheid zijn beleid beter afstemmen op de noden van de sector.
De game-industrie in België is volop in ontwikkeling, en dat laat zich voelen in de diverse opleidingen ‘Digital Arts & Entertainment’ (DAE). Samen tellen ze in 2014 al 213 alumni, waarvan 42% aan de slag is in de sector zelf. Maar als dat aantal studenten blijft stijgen, waar kunnen zij dan allemaal terecht? Sluit hun vergaarde knowhow wel aan bij de wensen van de werkgevers? Een onderzoek naar de onderbouw van de Belgische game-industrie.
Het succes van Pokémon Go heeft iets magisch. Overal verzamelen mensen om de publieke ruimte om te toveren tot fantastische arena's waar fantasiedieren welig tieren. Maar wat betekent het eigenlijk als een commercieel bedrijf de publieke ruimte voor zijn activiteiten claimt en de hertovering van de publieke ruimte slechts voor een exclusief clubje spelers geldt?
Angst is de aanjager van zowat elke videogame. Vaak draaien ze om de strijd om te overleven – zelfs bij Super Mario hou je je hart vast dat hij niet in een afgrond springt. Voor wie op zoek is naar angst op een hoger level is er nu ook een luguber subgenre: de horrorgames. Hoeveel angst kan je aan?
We weten dat er in België 4,2 miljoen mensen zijn die zichzelf gamer noemen. Maar wat weten we over de achterliggende game industrie in ons land? Zelfs na twintig jaar blijven de verzamelde Belgische gameproducenten een vrij jonge sector, die nog steeds aan een inhaalbeweging bezig is. Hoe internationaal het verschil maken? Verschillende opties dienen zich aan. Eén inzicht staat vast: voor een extra boost is samenwerking nodig, zowel hier als met het buitenland.
Anders dan bij een film of theatervoorstelling is de speler van een computerspel tegelijk toeschouwer en hoofdpersoon. In die dubbele betrokkenheid lopen fictie en werkelijkheid zo in elkaar over dat de spelmakers extra interessante morele vragen kunnen stellen. Laat ik de persoon van wie ik houd sterven als ik er de wereld mee red? Onmogelijke dilemma’s waar de speler zelf iets moet mee doen. Komt de game als verhalend medium tot emancipatie?
In 2010 werd Heavy Rain uitgebracht, een ‘game noir’ dat velen beschouwden als een illustratie van een zich snel ontwikkelende tak van gameproductie, die naast gameplay ook inzette op artisticiteit en filosofie. Heavy Rain werd een commercieel succes én viel veelvuldig in de prijzen. Rekto:verso schreef dat games een serieus medium waren geworden, door de focus op behendigheid of simpele zwart-witverhalen te ontstijgen en de narratieve keuzemogelijkheden van het medium naar een nieuw niveau te tillen. Is dat wel zo? Wat maakt games vandaag tot een kunstvorm, en waarom hebben we überhaupt criteria nodig die bepalen welke games ernstig genomen moeten worden?
Jong geleerd is oud gedaan. Dat geldt voor dribbelwonders in het voetbal, maar evengoed voor pianovirtuozen. In beeldende kunstkringen worden uitzonderlijk talent en pure verbeeldingskracht echter hoger ingeschat dan technische vaardigheden. Kan het kunstenaarschap met de paplepel worden ingegeven of beslist een kind vooral zelf of het artistieke spelletje iets voor hem of haar is? De genese van de kunstenaar ontrafeld.
Videogames worden nog steeds als een bijproduct van onze cultuur beschouwd. Maar wie ze speelt, weet beter: ze kunnen een mooi leermiddel zijn, omdat ze abstracte dingen voelbaar maken in een simulatie, en zelfs vaardigheden aanleren waar men op school nog nooit van had gehoord. Hoe flikken ze dat? Levenslang leren via games, in vier levels.
Academici raken het er maar niet over eens. Of gewelddadige videogames aanzetten tot geweld, blijft een hevig gepolariseerd debat tussen voor- en tegenstanders uitlokken. Beide partijen getroosten zich weinig moeite. De loopgravenstellingen zijn ingenomen, onderzoek wordt niet op maat van het medium gevoerd en aan de zijlijn wordt zwaar gelobbyd door belangengroepen. Hoog tijd om die oeverloze discussie opnieuw in een kader te plaatsen.
Met de game noir Heavy Rain hebben videogames de sprong van een ordinair vertiermedium naar een waarachtige kunstvorm genomen. Het medium legde daarmee hetzelfde traject af als de cinema tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw. Ook toen was er één product, Orson Welles’ filmklassieker Citizen Kane, dat verscheidene kleine technische en narratieve vernieuwingen consolideerde tot een audiovisuele taal.