Nr. 57 mei - juni 2013

Redactioneel: Vlaanderen in fictie

Met een dossier rond ‘Vlaanderen’ waagt dit nummer zich in het hol van de leeuw. Want over Vlaanderen spreken, anders dan over pakweg Limburg of Nederland, blijkt niet onschuldig. ‘En waarom niet België?’, zo reageerde de baas van een kunstencentrum prompt in een mail. ‘Hoor de zwarte laarzen voorbijmarcheren.’ We denken niet dat hij het over strakke motorbabes op de zeedijk had.

 

Dossier: De verbeelding van Vlaanderen

Al is ‘Vlaanderen’ de doodgewone zandgrond waarop we wonen, het zorgt voortdurend voor conflict. ‘Vlaanderen’ is hoe we het zien: een product van onze ficties en fixaties. Hoe wordt het leven op dit grondgebied cultureel verbeeld? En wat zegt dat over ons, en onze artiesten?

Dat heet dan gelukkig zijn? De Paradies-trilogie van Ulrich Seidl

Het moet van de jaren 1960 en de non-conformistische cinema van Pier Paolo Pasolini en Werner Herzog geleden zijn dat er in Europa nog een cineast is opgestaan die zo consequent de camera aanwendt om te provoceren en taboes te verdrijven als Ulrich Seidl. In de recente Paradies-trilogie Liebe, Glaube en Hoffnung is er andermaal geen gebrek aan gênante taferelen. Met een grijns wijst de Oostenrijkse cineast ons de weg naar het paradijs. Een gesprek.

 

De arme illustrator: feit of fictie?

In de illustratieve sector gonst het al jaren – los van de crisis – van de geruchten over een algehele malaise. Een illustratie is misschien goud waard, maar levert een habbekrats op. Illustreren is bikkelen op droog brood, zonder veel waardering voor je vak. De gemiddelde illustrator wordt zwaar onderbetaald, zo wordt er gefluisterd. Wat is daar van aan? (Hier de problemen, verder de oplossingen)

 

De welgestelde illustrator: haalbaar of hopeloos?

Als illustrator hoef je, door diverse problemen in de sector, niet te rekenen op een riant maandinkomen. Toch zijn er illustratoren die wél het hoofd boven water houden. Hoe krijgen zij dat voor elkaar? En wat zijn mogelijke pistes voor de hele illustratiepraktijk? Meer solidariteit, meer gebundelde krachten zijn gewenst.

Noise music: zijn = lawaai

Noise music is meer dan simpel 'lawaai'. Het gaat om een heftig statement over het bestaan en de wereld, in één lijn met de abstracte schilderkunst of het vroege surrealisme. Luister maar naar Kevin Drumm. 

 

Musea nemen de wijk: Tate Liverpool

Grote Europese musea die een bijhuis openen in verpauperde industriesteden met hoge werkloosheid: het lijkt onderhand een recept te worden. Maar wat doet het met de artistieke politiek van een museum om zich ook te verhouden tot sociale uitdagingen? Tate Liverpool, dat dit jaar zijn 25-jarige jubileum viert, blijft een mooi voorbeeld van hoe kunst niet noodzakelijk de wereld, maar misschien wel een stad kan veranderen.

 

Baz feat Parazit: ‘Donker’

De Mechels-Leuvense rapper Baz is al enkele jaren actief in het Vlaamse hiphopwereldje. Op zijn nieuwe album Verandering II staat ‘Donker’, een claustrofobisch nummer met thematisch breed opgezette raps die on-Vlaams in de oren klinken.

 

Nico als icoon

‘Dear Nico, me and my wife saw you last year in Gent …’, leest het begin van een opdracht die dichter Jotie T’Hooft optekende in een exemplaar van zijn tweede dichtbundel Junkieverdriet. De bestemmeling was de Duitse zangeres, actrice en voormalig fotomodel Christa Päffgen (1938-1988), alias Nico. Op 18 juli ligt Nico 25 jaar onder de zoden, maar vergeten is ze allerminst. Op het kruispunt van pop- en beeldcultuur, van kunstscene en underground, verrijst ze als icoon, of als de onheilsgodin Hekate die in meerdere richtingen wijst.

 

Schaduwen

Geluid klinkt in ons leven voortdurend op de achtergrond, tot het ineens naar voren treedt. Dan worden klanken een gebruiksmiddel, een vorm van cultuur. Met een doel, een betekenis, een geschiedenis. Precies dat is muziek: geluid ontworpen om bewust naar te luisteren. Alleen trekt zelfs muziek zich nu steeds meer terug naar de achtergrond. Het wordt weer gewoon geluid. Muziek om níét naar te luisteren.

 

Signalement: Posture Editions

Posture Editions  is een boekenreeks die je nog het beste kan omschrijven als een gedrukte expo. Elke editie is opgevat als een papieren tentoonstellingsruimte waarbinnen telkens één kunstenaar vrij spel krijgt. Daarmee vullen de Gentse initiatiefnemers Nikolaas Demoen en Katrien Daemers – met verrassend resultaat – een hiaat op tussen de ontelbare kunstenaarsboeken enerzijds en de catalogi en monografieën anderzijds.

 

De Ronde Tafel van Vlaanderen

‘Zet uw tv af!’ KVS-directeur Jan Goossens bijt het literatuurwetenschapper Kevin Absillis toe, tijdens diens al even snedige betoog over de hautaine houding van de culturele wereld tegenover de Vlaming. En wij die dachten dat ‘de culturele verbeelding van Vlaanderen’ een gemoedelijke babbel zou worden. Ook historica Gita Deneckere en N-VA-woordvoerder Joachim Pohlmann botsen prompt, maar dan over de ‘nostalgische’ oorsprongsmythe van het Vlaams-nationalisme. Vlaanderen in actie, live rond één tafel!

Boeketje Vlaanderen

We vroegen aan honderd Vlamingen (en Nederlanders): welk kunstwerk, cultuurproduct of cultureel evenement drukt jouw beeld van Vlaanderen het beste uit en waarom? Hieronder alle 35 reacties. Vlaanderen leeft! (En het heeft iets met artistieke sluikreclame.)

 

Code 37 of de onderbuik van Vlaanderen

Productiehuis Menuet produceerde voor VTM drie reeksen van Code 37, de televisieserie met actrice Veerle Baetens in de hoofdrol. In 2010 werd Code 37 genomineerd als beste dramaserie op het Festival de Télévision de Monte-Carlo. En in 2011 kreeg het de ‘Vlaamse Televisiester’ als beste dramaserie. Maar behalve dat het een goede politieserie is, toont Code 37 vooral de angsten én de zekerheden van het Vlaanderen van vandaag.

 

Fucking Flanders

Vredig Vlaanderen herdenkt de Grote Oorlog

De kunstenaarspagina: Nick Hannes

Rundskop als Vlaamse contrafictie

Mozaïek van de Vlaamse muziek. Een gesprek met Geert Buelens

Een kleine geschiedenis van schoon verraad

Made in Vlaanderen

Vlaanderen als stedelijke nevelvlek

Vlaanderen, uitgelegd aan de kinderen

Koffie uit de thermos

Mijn Vlaanderland, mijn buitenland

Tour muséal, Tour de Flandre

Fictietaal en Taalfixaties

Geef poëzie een toekomst

Lang leve de onafhankelijke boekhandel

Berlijn: arm aber sexy?

Nederland na de bijl

Elvis Peeters, tussen moestuin en wereldtoneel

Strips zijn kunst? Hoezo!?

De promomachine die Punk heet

Tribuna(a)l: theater op zijn paradoxaalst

Van de plicht en de fictie

The Pact of Filming

Assepoester, het onbetamelijk ware verhaal

Feel Good Flanders

Europa als meesterwerk

De stripballon doorgeprikt

John Frusciante, een verzetsheld in de schaduw

Schrap educatie, onthoud kunst

De zon(d)en van Israël

Filip Claus: Vlaanderen in Aalst

‘Muziek verzacht de zeden. Niet’

It's not an ocean: echo's in woord en beeld

Reeks cultuur in de centrumsteden – deel 5: besparingen

Kunsteducatie: het dubbele van de helft

Is het einde van de roadmovie in zicht?

Het leven is een markt

'Così fan Tutte' op zijn Hanekes

Pleidooi voor een urbane architectuur

Steun rekto:verso voor nog eens tien jaar!

De bruine Jan Decleir

Vers van de Chinese pers

De moeder van India in het Antwerpse Stadspark

De enorme mogelijkheden van video

Portretten van een uitgeleefde tijd

De opmars van populisme in Europa

Fabre blijft Fabre, zelfs met ezelsoren

De dubbele paradox van het muziekbedrijf